Οι Αλανοί ήταν ένας ιρανόφωνος πολεμικός λαός που έφτασε στην Ευρώπη είτε από τη Ρωσία είτε από την κεντρική Ασία. Μετά το 370 παρασυρόμενοι από τους Ούννους μετακινήθηκαν προς τη Δύση, ενώ το 378 μετείχαν μαζί με Ούννους και Οστρογότθους στη μάχη της Αδριανούπολης. Στις αρχές του 5ου αιώνα, Βάνδαλοι, Σουηβοί και Αλανοί εισέβαλαν στη Γαλατία και την Ισπανία, ενώ το 429 οι Αλανοί ακολούθησαν τους Βανδάλους στην κατάκτηση της Bόρειας Αφρικής. Τέλος, μια άλλη ομάδα Αλανών, που πιεζόταν από τους...

περισσότερα...

Η ανατολική ακτή του Εύξεινου Πόντου βρισκόταν στο όριο του ελληνορωμαϊκού κόσμου. Οι πιο σημαντικές πόλεις εντοπίζονται στην παράκτια ζώνη. Κατά την Πρωτοβυζαντινή περίοδο είχαν ανοικοδομηθεί εκεί ναοί διάφορων τύπων. Στη Μεσοβυζαντινή περίοδο μια σειρά από τρουλαίους ναούς του εγγεγραμμένου σταυροειδούς τύπου προδίδει βυζαντινές επιρροές. Σημαντικό μνημείο της περιοχής είναι και το παλάτι του Lykhny, που υπήρξε κατοικία των Αβασγών ηγεμόνων. Μεταξύ του 11ου και του 14ου αιώνα χτίστηκαν κυρίως...

περισσότερα...

Η ανάπτυξη του βενετικού εμπορίου στη Μαύρη Θάλασσα ανάγεται στο 13ο αι. Για δύο περίπου αιώνες τα βενετικά πλοία ταξίδευαν εντατικά στις κύριες αποικίες της Βενετίας, την Τάνα και την Τραπεζούντα. Μαζί με τη Γένουα, που υπήρξε ο σταθερός αντίπαλός της, η Βενετία απεκόμισε τεράστιο κέρδος από το εμπόριο αγαθών μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Η εμπορική δραστηριότητα σε αυτήν την περιοχή σταδιακά έφθινε, ώσπου εγκαταλείφθηκε στα τέλη του 16ου αι.

Λαός της στέπας που παρασύρθηκε από τους Ούννους κατά τη μετακίνησή τους από την Κεντρική Ασία στην Ευρώπη μετά τον 2ο αι. μ.Χ. Οι εργασίες γενεών ιστορικών, γλωσσολόγων, αρχαιολόγων και ανθρωπολόγων κυρίως από την Ουγγαρία, τη Ρωσία και τη Βουλγαρία έχουν καταδείξει τον πολυεθνικό χαρακτήρα των Βουλγάρων, αποτέλεσμα της πολιτισμικής διάδρασης μεγάλου αριθμού φύλων μεταξύ 5ου και 7ου αιώνα στην ευρεία περιοχή που απλώνεται ανάμεσα στην Αζοφική Θάλασσα και τη Λομβαρδία.

περισσότερα...

Οι βυζαντινές οχυρώσεις κατά μήκος της δυτικής ακτής της Μαύρης Θάλασσας κληρονόμησαν ως ένα βαθμό το υστερορρωμαϊκό δίκτυο των οχυρωμένων παράλιων πόλεων. Τον 5ο –6ο αι., ένα σύστημα από οχυρωμένες θέσεις συνδύαζε στρατιωτικές και μη-στρατιωτικές λειτουργίες που αναπτύχθηκαν κατά μήκος του βόρειου τμήματος της ακτής, εξασφαλίζοντας την προμήθεια των τοπικών φρουρών κατά μήκος του πιο ανατολικού τμήματος της μεθορίου (limes) του Δούναβη. Μετά τον 7ο αι., οι βυζαντινές παράκτιες οχυρώσεις...

Από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης, το Βυζάντιο ασκούσε σημαντική επιρροή στους λαούς του βορρά (στον Εύξεινο Πόντο, την Κριμαία, τον Καύκασο, τη Ρωσία). Αυτές οι πολιτισμικές επιδράσεις αποτυπώνονται κυρίως στον υλικό πολιτισμό (πολύτιμα αντικείμενα, όπλα, ναοί κ.ά.). Η κυριαρχία της Ανατολικής Αυτοκρατορίας ενδυναμώθηκε επί Ιουστινιανού, ενώ από τον 7ο αιώνα η βυζαντινή επίδραση εξασθενίζει από πολιτική άποψη, αλλά όχι πολιτισμική, καθώς ο εκβυζαντινισμός των περιοχών, που αντανακλάται...

περισσότερα...

Στα δυτικά παράλια του Εύξεινου Πόντου μνημεία βυζαντινής ναοδομίας μαρτυρούνται ήδη από την Παλαιοχριστιανική περίοδο. Αλλά και μετά την υποχώρηση της Βυζαντινής κυριαρχίας στην περιοχή, ο εκχριστιανισμός των Βουλγάρων τον 9ο αιώνα επέτρεψε τη συνέχιση των καλλιτεχνικών επιρροών από την Κωνσταντινούπολη στο πλαίσιο της τέχνης της βουλγαρικής αυλής. Άλλες επιρροές στη ναοδομία διαπιστώνονται από τη Συρία, την Αρμενία και στην κατά τον 13ο14ο αιώνα από τη Σερβία.

περισσότερα...

Η βυζαντινή κεραμική ήταν πολύ διαδεδομένη στις παραλιακές πόλεις του Εύξεινου Πόντου, όπου ο πολιτισμός και ο τρόπος ζωής ακολουθούσαν τα βυζαντινά πρότυπα κατά τη Μεσαιωνική περίοδο. Εισαγωγές γίνονταν απευθείας από τη μεγαλύτερη αγορά της αυτοκρατορίας, αυτήν της Κωνσταντινούπολης. Έχουν βρεθεί αντικείμενα διαφορετικής προέλευσης. Έντεκα κατηγορίες βυζαντινής κεραμικής, που χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα και εξής, θεωρείται ότι είχαν μάλλον ευρεία διάδοση στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου....

περισσότερα...