1. Τοποθεσία - Ανασκαφές Ο χώρος βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Cholokhi, σε μια ελώδη περιοχή κοντά το δέλτα του ποταμού. Οι ανασκαφές της πόλης και του νεκροταφείου ξεκίνησαν το 1960 υπό τη διεύθυνση των N. Berdzenishvili, A. Inaishvili, D. Kakhutaishvili και A. Kakhidzeand. Οι ανασκαφές συνεχίζονται και σήμερα, υπό τη διεύθυνση των A. Kakhidze (Αρχαιολογικό Μουσείο Batumi) και M. Vickers (Μουσείο Ashmolean, Οξφόρδη). Ο οικισμός βρισκόταν πάνω σε αρκετούς χαμηλούς λοφίσκους που ξεπροβάλλουν από τους περιβάλλοντες βαλτότοπους. Η περίοδος κατοίκησης της περιοχής εκτείνεται από τη Μέση Εποχή του Χαλκού έως το 2ο αι. π.Χ. Ο Ελληνικός οικισμός στο Pichvnari ιδρύθηκε στα μέσα του 5ου αι. π.Χ. και πιθανότατα συνέπεσε με έναν τοπικό Κολχικό οικισμό, ο οποίος εκτεινόταν σε μία περιοχή 100 εκταρίων. Οι ανασκαφές του οικισμού διενεργήθηκαν σε περιορισμένη κλίμακα – οι αρχαιολόγοι επικεντρώθηκαν κυρίως στα περιβάλλοντα νεκροταφεία. Ξεχώρισαν τρία νεκροταφεία, τα οποία βρίσκονταν δυτικά του οικισμού σε μια περιοχή περίπου 20 στρεμμάτων. Το Βόρειο (λεγόμενο και Κολχικό) Νεκροταφείο βρίσκεται σε μία φυσική πλαγιά που ονομάζεται Napurvala, και χρονολογείται στον 5ο αι. π.Χ. Στο νεκροταφείο αυτό ήρθαν στο φως περισσότερες από 300 ταφές. Το Δυτικό ή «Ελληνικό» νεκροταφείο βρισκόταν περίπου 100-120 μ. δυτικά του Βορείου και αποτελείται από ταφές του 5ου και του 4ου αι. π.Χ. Ανεσκάφησαν περίπου 340 ταφές. 2. Τα ταφικά ευρήματα Τόσο στο Βόρειο όσο και στο Δυτικό νεκροταφείο της πόλης ήρθαν στο φως ευρήματα Ελληνικής και τοπικής προελεύσεως και η διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά νεκροταφεία έχει να κάνει μόνο με τον αριθμό των Ελληνικών αντικειμένων σε καθένα από αυτά. Αυτός είναι και ο λόγος που κανείς δεν μπορεί με βεβαιότητα να αποκλείσει την πιθανότητα ότι το στοιχείο διαφοροποίησης των δύο νεκροταφείων δεν είναι εθνικό αλλά κοινωνικό. Σύμφωνα με την έως τώρα ερευνητική δραστηριότητα, δεν μπορεί να εξακριβωθεί εάν και κατά πόσον στην πόλη υπήρχαν δύο ξεχωριστά νεκροταφεία που χωρίζονταν από έναν ουδέτερο χώρο ή εάν τα δύο αυτά νεκροταφεία αποτελούσαν δύο τομείς μιας ενιαίας νεκροπόλεως. Τα οστέινα κατάλοιπα είναι σπάνια λόγω των δυσμενών περιβαλλοντικών συνθηκών στη νεκρόπολη του Pichvnari, δυσχεραίνοντας κάθε πιθανή αναπαράσταση των ταφικών εθίμων, παρά το γεγονός ότι μία συντριπτική πλειοψηφία των ταφών παραμένει ασύλλητη και αδιατάραχτη. Παρ’όλα αυτά παραμένει ξεκάθαρο ότι στα νεκροταφεία αυτά προτιμούνταν οι απλές ταφές αντί για τις αποτεφρώσεις. Το έθιμο της ταφής των νεκρών με ένα νόμισμα στο στόμα , το λεγόμενο «οβολό του Χάροντα» είναι εμφανές και στους δύο τομείς της νεκρόπολης του Pichvnari ήδη από τον 5ο αι. π.Χ. Τα κτερίσματα περιλαμβάνουν τοπική και εισηγμένη διακοσμημένη και επισμαλτωμένη Ελληνική κεραμική (Αττική και Ιωνική), αμφορείς (από τη Χίο, τη Λέσβο, τη Θάσο, τη Μένδη και αλλού), γυάλινα αγγεία, αρκετά χρυσά κοσμήματα, περόνες και χάντρες. Πολλές ταφές περιείχαν νομίσματα (κυρίως Κολχικά, αλλά και από το Παντικάπαιο, τη Θεοδοσία, τη Σινώπη, την Απολλωνία, καθώς και δύο νομίσματα από ήλεκτρο που προέρχονταν από τον Κύζικο). Βρέθηκαν επίσης πολλοί εγχυτρισμοί βρεφών. Νοτίως των νεκροταφείων της κλασικής περιόδου βρίσκεται το Νότιο Νεκροταφείο το οποίο χρονολογείται στην ελληνιστική περίοδο (τέλος 4ου με 2ο αι. π.Χ.). Έχουν ανασκαφεί περίπου 170 ταφές του νεκροταφείου αυτού. Τα κτερίσματα του ελληνιστικού νεκροταφείου θυμίζουν αυτά της προηγούμενης περιόδου. |