Η μεθοδολογία που ακολουθείται στις επιμέρους ενότητες είναι η ίδια με αυτήν που περιγράφεται στην εισαγωγική σελίδα του έργου "Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού". Δεδομένου όμως ότι κάθε γεωγραφική περιοχή που εξετάζεται έχει τις ιδιαιτερότητές της, θεωρήθηκε σωστό να επισημαίνονται τα εκάστοτε μεθοδολογικά στοιχεία που τις χαρακτηρίζουν.
Με τον όρο "Εύξεινος Πόντος" χαρακτηρίζεται, για τις ανάγκες του έργου, η γεωγραφική περιοχή των παραλίων της Μαύρης Θάλασσας σε μια ζώνη βάθους περίπου 100 χιλιομέτρων από τις ακτές. Αυτό σημαίνει ότι πόλεις των παραλίων της βόρειας Τουρκίας περιέχονται και σε αυτόν τον τόμο της ΕΜΕ αλλά και σε εκείνον της Μικράς Ασίας. Η εκπόνηση ενός αυτόνομου "τόμου" της ΕΜΕ για τα παράλια του Ευξείνου κρίθηκε απαραίτητη, καθώς ο ιστορικός και πολιτιστικός χαρακτήρας της περιοχής τα εντάσσει σε ένα δίκτυο οικισμών και περιοχών με πολύ στενές σχέσεις μεταξύ τους.